Ustawa o dostępie do informacji publicznej przyznaje KAŻDEMU (także osobie prawnej, cudzoziemcowi, apatrydzie i nawet – w określonych przypadkach – osobie niepełnoletniej) prawo do otrzymania informacji publicznej. Ustawa nie zawiera definicji informacji publicznej, w doktrynie i orzecznictwie jednogłośnie prezentowane jest jednak stanowisko, że pojęcie „każdej informacji o sprawach publicznych” należy traktować szeroko: zasadą jest bowiem reguła jawności wszelkich działań związanych ze strefą publiczną. Ograniczenie dostępu do informacji publicznej stanowi wyjątek, który zawsze powinien być interpretowany wąsko i na korzyść wnioskującego o wydanie informacji.

Wniosek o udostępnienie informacji publicznej nie jest sformalizowany, może zostać złożony pisemnie, ustnie, telefonicznie lub za pośrednictwem poczty elektronicznej. Zasadniczo jest darmowy (wnioskodawca może ponieść ewentualne koszty wydania informacji: płyty CD, wykonania kserokopii etc.), a podmiot, do którego wpłynął wniosek zobowiązany jest udzielić informacji w ciągu 14 dni. Wniosku nie trzeba uzasadniać (wykazywać interesu prawnego). Katalog podmiotów, które zobowiązane są do udzielenia informacji, jest bardzo szeroki (oprócz organów władzy publicznej, obejmuje między innymi samorządy zawodowe oraz wszystkie podmioty wykonujące zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym).

Warto więc za każdym razem, kiedy do sukcesywnego działania brakuje nam informacji, zastanowić się, czy nie stanowią one informacji publicznej; i zwrócić się do właściwego organu o jej udostępnienie.

Poniżej kilka ciekawych tez z orzecznictwa podpowiadających, do czego może się przydać powszechny dostęp do informacji publicznej. Kto bowiem pyta, nie błądzi…

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 listopada 2016 r. I OSK 1691/15

Postępowanie w przedmiocie uchwalenia (lub zmiany) miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest postępowaniem zmierzającym do uchwalenia bądź zmiany prawa miejscowego i już choćby z tego względu wszelka informacja dotycząca jego przebiegu musi korzystać z waloru publicznej dostępności.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 października 2016 r. I OSK 1797/16

Opinia prawna sporządzona przez radcę prawnego, będącego jednocześnie pracownikiem organu, stanowi informację publiczną, jeżeli jest wytworzona na potrzeby sprawy publicznej, a więc należącej do sfery zadań publicznych.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 marca 2014 r. I OSK 2351/13

(…) Oznacza to, że wszelkie czynności rady rodziców podejmowane są w imieniu i na rachunek przedszkola. Organizacja na terenie przedszkola dodatkowych zajęć mieści się w ramach celu publicznego realizowanego przez przedszkole publiczne tym bardziej, jeżeli zajęcia te są realizowane z środków finansowych, jakimi dysponuje przedszkole lub przy użyciu majątku publicznego np. przy wykorzystaniu pomieszczeń przedszkola publicznego.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Opolu z dnia 27 czerwca 2013 r. II SAB/Op 33/13

Obywatele mają prawo wiedzieć, jakiej wysokości nagrody uznaniowe są przyznawane urzędnikom.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Lublinie z dnia 23 kwietnia 2013 r. II SAB/Lu 85/13

Decyzje administracyjne, stanowiące podstawę do lokalizacji przez przedsiębiorstwo sieci energetycznej na nieruchomościach innych podmiotów ze swej istoty stanowią przedmiot informacji publicznej.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Olsztynie z dnia 18 kwietnia 2013 r. II SAB/Ol 22/13

Protokoły z posiedzeń niejawnych SKO stanowią informację publiczną.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Gdańsku z dnia 4 kwietnia 2013 r. II SAB/Gd 7/13

Akta zakończonych postępowań przygotowawczych, w tym także ich okładki, spełniają warunki przedmiotowe i podmiotowe informacji publicznej podlegającej udostępnieniu na zasadach określonych w Ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.). Stanowią bowiem informację o działalności organu publicznego, jakim bez wątpienia jest prokuratura i znajdują się w jej dyspozycji.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 lutego 2005 r., OSK 1113/04
Akta postępowań karnych zakończonych umorzeniem postępowania, stanowią informację o działalności organów publicznych, a prokuratura mieści się w pojęciu organu władzy publicznej w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Rzeszowie z dnia 17 stycznia 2013 r. II SAB/Rz 48/12

1. Wydawane przez organ architektoniczno-budowlany decyzje o pozwoleniu na budowę stanowią informację publiczną. Informacja o rozstrzyganych przez organy administracji publicznej sprawach administracyjnych jest informacją o działalności organów publicznych. Prawo dostępu do informa­cji o sprawach rozstrzyganych przed organami państwa, w szczególności w postępowaniu admini­stracyjnym, potwierdza przepis art. 5 ust. 3 u.d.i.p. Decyzje rozstrzygają sprawy administracyjne i jako akty administracyjne indywidualne stanowią dokumenty urzędowe w rozumieniu art. 6 pkt 4 lit. a u.d.i.p.
2. Projekt budowlany podlegający zatwierdzeniu w drodze decyzji stanowi informację publiczną.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z dnia 13 grudnia 2012 r. II SAB/Wa 386/12

Jawność umów w sprawach zamówień publicznych na gruncie u.d.i.p. wyłącza możliwość odmowy ich udostępnienia z powołaniem się na którąkolwiek z tajemnic ustawowo chronionych. Nie jest dopuszczalne wydanie decyzji odmawiającej udostępnienia umów w sprawach zamówień publicz­nych, gdyż są one jawne.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Krakowie z dnia 20 marca 2012 r. II SAB/Kr 4/12

Niewątpliwie dziennik budowy jest dokumentem w którego posiadaniu pozostaje inwestor, a jeżeli inwestorem jest jednostka samorządu terytorialnego czyli podmiot publicznoprawny realizujący zadania publiczne, to i dziennik budowy służy realizowaniu zadań publicznych przez taki podmiot i jego organy. Z tego względu dostęp do tego dokumentu należy traktować jako dostęp do informacji publicznej.

PROŚCIEJ!